1. Hiểu về AHA

Cấu trúc hóa học của AHA

AHAs (Alpha hydroxy acids) là những acid hữu cơ có nhóm -OH (hydroxyl) nằm trên C (carbon) liền kề với nhóm -COOH (carboxylic acid). Từ đầu thập niên 90, các sản phẩm chứa AHA đã được bày bán và sử dụng trong các trung tâm chăm sóc sắc đẹp (salon). AHA được dùng nhiều trong các sản phẩm làm đẹp như chăm sóc da, tóc, móng, các sản phẩm trang điểm, tắm gội, nước hoa và chế phẩm nhuộm. Hầu hết các sản phẩm chứa AHA được sử dụng thường xuyên để chăm sóc da hằng ngày, một số khác được dùng “không liên tục”, nó được bôi lên da và để trong một khoảng thời gian ngắn (ít hơn 1 giờ), sau đó rửa lại với nước. Các sản phẩm trong các cơ sở làm đẹp là loại thứ 2.

Các AHA được sử dụng trong sản phẩm làm đẹp chủ yếu là acid glycolic và acid lactic. Một số AHA khác như acid citric, acid α-hydroxyoctanoic và acid α-hydroxydecanoic cũng từng được sử dụng.

Tác dụng phụ của AHA là cảm giác châm chích hoặc nóng ngay khi bôi lên da, đặc biệt đối với những trường hợp da nhạy cảm.

Công dụng của AHA

Các sản phẩm chứa AHA có nhiều công dụng như làm mờ các nếp nhăn, nếp gấp trên mặt, làm đều màu da, làm sạch và se lỗ chân lông, giúp cải thiện tình trạng da nói chung. AHA đôi khi được thêm vào mỹ phẩm như một chất điều chỉnh độ pH (độ acid hoặc độ kiềm)

Sản phẩm chứa AHA còn được dùng trong điều trị mụn, ngăn ngừa sẹo và làm sáng những vùng da không đều màu. Một số được dùng để “thay da”, những sản phẩm này chứa AHA hoặc các loại acid khác với nồng độ cao, có tác dụng loại bỏ đi lớp sừng của da và tái tạo làn da mới.

Cơ chế tác dụng của AHA

AHA giúp tẩy tế bào chết, loại bỏ lớp sừng của da. Mức độ tẩy phụ thuộc vào loại AHA được sử dụng, nồng độ AHA, độ pH và những thành phần khác có trong sản phẩm.

Lưu ý khi sử dụng mỹ phẩm có chứa AHA

Sản phẩm chứa AHA làm da tăng nhạy cảm với ánh sáng mặt trời và dễ bị rám nắng. Nên sử dụng kem chống nắng, che chắn cẩn thận và hạn chế phơi nắng khi đang sử dụng AHA và sau 1 tuần kể từ khi ngưng sử dụng.

Vấn đề da tăng nhạy cảm có thể được cải thiện sau khi ngừng sử dụng AHA. Sau 1 tuần ngưng sử dụng AHA, các nghiên cứu cho thấy không có sự khác biệt đáng kể giữa các loại da trong vấn đề nhạy cảm với tia UV.
AHA khi đi kèm với các thành phần thông dụng trong mỹ phẩm làm đẹp sẽ thẩm thấu sâu vào trong da  nhiều hơn khi sử dụng riêng lẻ.
Nồng độ an toàn khi sử dụng acid glycolic và acid lactic (cũng như muối và ester) trong sản phẩm là ≤10%, độ pH ≥3.5. Với nồng độ và độ pH này, trong công thức phải hạn chế làm da tăng nhạy cảm ánh sáng mặt trời hoặc trong hướng dẫn sử dụng phải có lưu ý về việc sử dụng kem chống nắng hằng ngày.

Tại các cơ sở làm đẹp, nồng độ an toàn cho phép là ≤30%, độ pH ≥3.0, bôi lên da trong thời gian ngắn (ít hơn 1 giờ), sau đó rửa lại với nước. Người thực hiện đòi hỏi phải có chuyên môn và được đào tạo về da liễu, và luôn sử dụng kem chống nắng khi đang sử dụng sản phẩm có chứa AHA dù ở bất kỳ nồng độ nào.

Cách sử dụng sản phẩm chứa AHA an toàn

Tuân thủ hướng dẫn sử dụng trên nhãn

Chú ý bất cứ thông tin cảnh báo nào được ghi trên nhãn khi sử dụng sản phẩm làm đẹp và tuân thủ theo hướng dẫn sử dụng của sản phẩm. Sản phẩm chưá AHA khuyến cáo nên dùng kèm với kem chống nắng.
Những sản phẩm chứa  AHA an toàn đối với người sử dụng nếu:

• Nồng độ AHA ≤ 10%
• Sản phẩm có pH ≥3.5
• Sản phẩm có công thức bảo vệ da khỏi việc tăng nhạy cảm với ánh sáng mặt trời hoặc trên hướng dẫn sử dụng phải có thông báo cho người sử dụng về việc phải bảo vệ da khỏi ánh sáng mặt trời hằng ngày.

Bảo vệ da

2. Hiểu về BHA

Xuyên suốt 10 năm qua, AHA (alpha hydroxy acids) được biết đến ngày càng nhiều như một thành phần chống lão hóa trong các sản phẩm làm đẹp. Gần đây, BHA (beta hydroxy acids) hay BHA kết hợp với AHA bắt đầu xuất hiện trong bảng thành phần của các sản phẩm chăm sóc da. BHA và AHA đều có tác dụng như một chất tẩy da chết, BHA được cho là hiệu quả trong việc làm mờ các nếp nhăn, tái kết cấu cấu trúc da, giúp da mịn màng hơn.

AHA và BHA

BHA cũng tương tự như AHA chỉ khác nhau về độ hòa tan. Nói cách khác, BHA tan trong lipid, AHA tan trong nước. Chính vì tan trong lipid nên BHA có thể đi sâu vào da thông qua các nang bã nhờn, thích hợp với những người da dầu và mụn đầu đen. Thêm vào tác dụng kháng viêm của BHA là cảm giác châm chích ít hơn so với khi sử dụng AHA.Nồng độ BHA có tác dụng tốt nhất trong các sản phẩm chăm sóc da là 1-2%.
BHA được ghi trong bảng thành phần của sản phẩm như:

• Acid salicylic (hoặc salicylate, natri salicylate, chiết xuất vỏ cây liễu)*
• Acid beta hydroxybutanoic
• Acid tropic
• Acid trethocanic

BHA thường được sử dụng nhất là acid salicylic. Trong một vài trường hợp, acid citric cũng được đề cập tới như một BHA trong công thức, nhưng thường acid citric được biết đến như một AHA hơn.

Việc sử dụng acid salicylic trong thời gian dài có an toàn hay không vẫn còn đang được nghiên cứu. Nghiên cứu sẽ cho thử và kiểm tra độ nhạy cảm tia cực tím của da khi đang sử dụng AHA và BHA, cho đến khi kết quả được thông qua, FDA có một số khuyến cáo người tiêu dùng khi sử dụng AHA và BHA như sau:

• Các sản phẩm chứa BHA nên được thử trên 1 vùng da nhỏ trước khi sử dụng trên vùng da lớn. Nếu sản phẩm gây châm chích và kích ứng kéo dài, ngưng sử dụng sản phẩm và đến trung tâm y tế gần nhất
• Đọc kỹ hướng dẫn sử dụng, không sử dụng quá lượng cho phép của sản phẩm
• Tránh sử dụng sản phẩm chứa BHA trên trẻ em và trẻ sơ sinh
• Sử dụng kem chống nắng, che chắn cẩn thận